22 czerwca (sobota) 2024 r., godz. 10.00, ul. Górna 23A (Czytelnia i Pracownia Multimedialna Miejskiej Biblioteki Publicznej im. Ks. Anny Jabłonowskiej w Siemiatyczach)
Słowiańskie Lalki-Motanki. Jest ich mnóstwo, każda służy do czego innego, każda ma swój charakter i swoją misję. Wykonywana według kanonu z zachowaniem wszystkich procedur i w ścisłej kolejności.

A już 22 czerwca (sobota), wspólnie z Fundacją Oni To My zapraszamy na warsztat tworzenia takich lalek w naszej przestrzeni! Każda uczestniczka/uczestnik chętny do udziału wnosi opłatę (koszt materiałów) w wysokości 20,00 zł w dniu warsztatu. Zapisy: tel. 85 655 23 18 lub email Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. do 20 czerwca włącznie, liczba miejsc ograniczona.

Zajęcia rozpoczną się o godz. 10.00, przewidywany czas zakończenia godz. 13.30.

***

Pradawne słowiańskie lalki motanki pełniły funkcję talizmanów. Wykonywane z nici i skrawków materiału, wypełniane słomą, roślinami lub ziarnem, miały chronić domowników przed złymi duchami, pomagać ciężarnym i matkom w opiece nad dziećmi, ochraniać podróżnych oraz wspierać gospodynie w prowadzeniu domu. Tradycja tworzenia motanek była przekazywana ustnie, a dopiero w XX wieku zaczęto gromadzić informacje na ich temat. Na Ukrainie tradycja motania lalek została najlepiej zbadana, a jej korzenie sięgają kultury trypolskiej z III–V wieku p.n.e. Był to czas, kiedy figurki boginiczne pojawiały się na całym świecie, dominował kult płodności i świętego żeńskiego pierwiastka jako siły twórczej. Badacze sugerują, że lalki nawiązywały do kultu Wielkiej Matki, która w tradycji słowiańskiej przekształciła się w kult bogini Mokosz.

Słowiańskie lalki były związane z wieloma obrzędami obchodzonymi w trakcie cyklu rocznego. Przykładem może być Marzanna, również silnie związana z tematyką lalek. Motanki towarzyszyły ludziom na co dzień, zwłaszcza w ważnych momentach przejścia, takich jak ślub czy narodziny dziecka. Symbolizowały drogę rozwoju człowieka, wzmacniały życzenia i intencje. Odwoływały się do kobiecego pierwiastka, mocy kreacji i tworzenia oraz boskiej sprawczości.

Analizując tradycje tworzenia motanek w Ukrainie, Rosji czy Białorusi, można zauważyć, jak silnie te zwyczaje się przenikają. Pomimo rozległego obszaru, w którym tradycja od wieków jest żywa, sposób wytwarzania słowiańskich lalek i ich znaczenie pozostają spójne. Nie istnieje jeden typ motanki – każdy region, a czasami nawet poszczególne wsie, wytworzył własne praktyki i rodzaje lalek. Różnice dotyczą rozmiaru, formy i używanych materiałów. Często nieświadomie powielano wcześniej widziane wzory, dodając własne elementy i symbole. Cały zwyczaj tworzenia motanek i znaczenie przypisywane im w ludowych wierzeniach świadczą o ich uniwersalnej symbolice i wspólnym źródle historycznym.